Een slimme zorginnovatie is pas succesvol als ze wordt gebruikt. Patiënten van huisartsenpraktijk De Keen in Etten-Leur konden al in 2016 online afspraken maken. Toch deden maar weinigen dat. Terwijl patiënten het volgens de eHealth-monitor van Nictiz wél willen. Huisarts Jasper Schellingerhout zocht het uit. Wat bleek: de praktijk moest de patiënten beter informeren én de assistentes mee krijgen. Inmiddels heeft de praktijk een app, maakt ruim 50% van de patiënten afspraken online én hebben de huisartsen samen 170 e-consulten per week.
Concrete voordelen van een digitale toepassing
“Digitaliseren doe je niet zomaar. Het kost tijd en energie om het op gang te brengen. Je moet dus eerst bedenken welke concrete voordelen je met een digitale toepassing wil halen. Denk aan tijdwinst, meer patiënttevredenheid, kostenbesparing.” Aan het woord is huisarts Jasper Schellingerhout. Samen met 4 collega’s runt hij huisartsenpraktijk De Keen in Etten-Leur, met ruim 12.500 patiënten. Voor De Keen waren de voordelen van online afspraken maken, online herhaalrecepten aanvragen en e-consulten duidelijk. “We zagen het als een service aan patiënten”, zegt Jasper. “Uit de eHealth-monitor van Nictiz blijkt al jaren dat ongeveer twee derde van de patiënten dit wil.” Maar ze zagen ook een voordeel voor zichzelf. “De druk op huisartsen neemt alleen maar toe. En de arbeidsmarkt wordt steeds krapper. Je moet je assistentes dus optimaal benutten. Als zij minder telefoontjes krijgen, kun je ze op een andere plek inzetten.”
Patiënten beter informeren en de assistentes meekrijgen
Jasper benadrukt dat je wel moet willen investeren, om te zorgen dat de patiënt het krijgt zoals hij het wil. “Alleen dan pluk je er zelf ook de vruchten van.” Dus toen in 2016 maar 5% van de patiënten van de online mogelijkheden gebruikmaakte, onderzocht hij hoe dat kwam. De conclusie was tweeledig: ze moesten de patiënten beter informeren én de assistentes mee krijgen. “We zijn de patiënten gaan uitleggen hoe het werkt. En we hebben de online mogelijkheden gebruiksvriendelijker gemaakt, door een app te introduceren. Daarna nam het gebruik echt toe.”
Je moet de voordelen voelen
De assistentes bleken niet allemaal open te staan voor het online systeem. Jasper: “Zeker de oudere assistentes. Ze gingen het voor de patiënt invullen: dat die de afspraken helemaal niet online wil maken. Want een patiënt ‘belt toch ook voor een praatje?’. Totdat ze zelf de voordelen voelden, toen waren ze om. Ze komen nu meer toe aan hun waarde, ze kunnen meer handelingen verrichten. Dat maakt het werk leuker.” Inmiddels scheelt het de praktijk een paar honderd telefoontjes per week. Op zaterdag en zondag worden voor de week erna al 50 afspraken online ingepland. De assistentes hebben het rustiger. Eén heeft een opleiding gevolgd tot spreekuurondersteuner en kan nu bepaalde klachten van patiënten afhandelen, waardoor het spreekuur van de huisartsen ontlast wordt.
E-consulten kosten minder tijd
Sinds het coronavirus heeft ook het aantal e-consulten een hoge vlucht genomen. “Dan zie je dat er ook een bepaalde urgentie nodig is om digitale toepassingen te gaan gebruiken”, zegt Jasper. Hij ziet veel voordelen van e-consulten. “Patiënten krijgen zelf de regie. Het scheelt ze tijd, omdat ze niet naar de praktijk hoeven te komen. En ze kunnen het doen op een zelfgekozen moment, ook ’s avonds. En vervolgens mijn antwoord lezen wanneer het hen uitkomt.” De e-consulten schelen ook de huisarts tijd. “Het beantwoorden van een e-consult kost mij minder tijd dan een gewoon consult.” De aanname dat bij de dokter langskomen het grootste goed is voor de patiënt komt hiermee op losse schroeven te staan. “Veel patiënten willen dat helemaal niet! En degenen die het wel willen, mogen dat nog steeds. De patiënt mag kiezen.”
Meer over het implementeren van zorgtechnologie, zoals hulp, tips en ervaringen, vind je bij Implementatie.