Goed kijken en luisteren naar cliënten kan Esther van Waes, persoonlijk begeleider bij zorgorganisatie Severinus, als de beste. En toch weet ze niet altijd wat er in hen omgaat. Esther werkt namelijk op een woonzorglocatie voor volwassenen met een zeer laag verstandelijk niveau. De HUME, een innovatie die stress meet via sensoren, hielp haar een cliënte beter te begrijpen.
“Bij ons woont een mevrouw van 51 jaar. Ze kan niet praten, wel roepen en schreeuwen. Dat is haar manier om dingen duidelijk te maken. Anders dan andere mensen met een verstandelijke beperking heeft deze mevrouw tot haar twaalfde een normale ontwikkeling doorgemaakt. Toen kreeg ze hersenvliesontsteking. Sindsdien heeft ze emotioneel het niveau van een kind van acht maanden. Maar doordat haar hersenen toch twaalf jaar lang getraind zijn, begrijpt ze soms onverwachte dingen wel. Dat maakt het duiden van haar gedrag weleens moeilijk.”
De HUME signaleert stressopbouw
“Haar gebrek aan taal, het vele roepen en schreeuwen en de duidelijke stress tijdens sommige verzorgingsmomenten waren voor ons reden om de HUME bij deze cliënte in te zetten. De HUME signaleert via sensoren in een horloge, borstband of sok – gekoppeld aan slimme algoritmen –de stressopbouw van een cliënt. Het is een hulpmiddel voor onbegrepen gedrag. Bij onze cliënte hebben we met de HUME naar twee specifieke momenten gekeken: de ochtendzorg en het ontbijt. Om te achterhalen wat haar op die momenten kan helpen om minder stress te ervaren.”
We weten nu dat we niet moeten overhaasten
“Dankzij de HUME kwamen we erachter dat we onze cliënte ’s ochtends meer tijd moeten geven. Wij waren haar steeds sneller gaan douchen en verzorgen, in een poging haar juist minder stress te geven. Maar dat bleek niet goed te zijn. Gezellig praten, vertellen wat we gaan doen en haar aankijken werken veel beter dan overhaasten. Het maakt dat ze zich meer op haar gemak voelt. Ook leerden we dat onze cliënte het heel stressvol vindt om op haar brood te wachten. Daarom maken we haar ontbijt nu van tevoren klaar.”
Steeds reageren op haar geluiden
“Vervolgens leerde de HUME ons dat het belangrijk is om ook tijdens het ontbijt steeds te reageren op haar geluiden. Onze cliënte kan niet zelf eten, dan propt ze alles in één keer naar binnen. We moeten haar dus helpen met eten. Met geluid vraagt ze om een volgend hapje. Maar soms moet ze even wachten, omdat we bijvoorbeeld met een andere cliënt bezig zijn. Als we dan wel laten merken dat we haar zien en horen, daalt haar stressniveau direct.”
Tijdig ingrijpen als de stress oploopt
“De HUME heeft ons geholpen haar geluiden beter te interpreteren. Ook weten we nu beter wat we kunnen doen om stress te voorkomen. Mooi is ook dat de HUME laat zien dat haar geluiden niet altijd een uiting van stress zijn. Het is voor haar ook een manier om even iets van zich te laten horen. Te laten weten dat ze er is. Toen wij de HUME gebruikten, was de sok met sensoren nog in ontwikkeling. Onze cliënte droeg een horloge. In de toekomst willen we de sok inzetten om haar nog beter te leren kennen. Via de HUME-app op onze telefoon kunnen we haar dan gedurende de dag volgen. En tijdig ingrijpen als haar stress oploopt. Het lijkt mij geweldig als we haar op die manier nog beter kunnen begeleiden.”