Hoe wordt een innovatie onderdeel van het verzekerd pakket? “Leer eerst het Nederlandse zorgstelsel en de wet- en regelgeving goed kennen”, zegt Floris van der Breggen, oprichter van SyncVR. “Én toon aan dat jouw innovatie werkt”, vult Hans Ossebaard, adviseur innovatie & eHealth bij Zorginstituut Nederland, aan. De VR-bril als vervanging van pijnstilling bij bevallingen is inmiddels hard op weg om verzekerde zorg te worden.
Wet- en regelgeving kennen
Toen Floris van der Breggen in 2018 SyncVR oprichtte, was de VR-bril nog een gadget in de gezondheidszorg. In de praktijk bleek echter steeds vaker dat de VR-bril hetzelfde doet als bepaalde medicatie: angst en pijn verminderen. “Dat effect werd nog een beetje weggewuifd. Totdat steeds meer zorgaanbieders ons vroegen waarom de VR-bril geen verzekerde zorg is. Wij besloten het uit te zoeken. Dat begon met contact leggen met de juiste organisaties, zoals ZonMw, de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) en Zorginstituut Nederland (ZIN). Want om je innovatie in het basispakket te krijgen, moet je weten hoe het Nederlandse zorgstelsel in elkaar zit. Je moet de wet- en regelgeving kennen. En natuurlijk een netwerk opbouwen.”
VR-bril bij bevallingen
Ontwikkelaars zijn vaak goed in iets moois uitvinden, maar minder goed in de bedrijfskundige aspecten van het ondernemen, geeft Hans Ossebaard van ZIN aan. Terwijl dat minstens zo belangrijk is. Dat vindt Floris ook. “Ik zie alle zorgsectoren worstelen met de bekostiging van VR. Als ontwikkelaar springen we daarop in. Wat daarbij heel erg helpt is dat we echt geloven in wat we maken. En met ons een heleboel zorgverleners.” Zo ontstaan bijzondere samenwerkingen. Zoals met het Zuyderland ziekenhuis, dat de VR-bril inzet bij bevallingen. Dankzij de VR-app BirthVR ervaren vrouwen minder pijn en is minder pijnstilling nodig. Waardoor ook de kans op bijwerkingen en het risico op complicaties kleiner worden. Vermoedelijk bespaart de bril ook kosten. “Andere gynaecologen raakten geïnteresseerd. Er start nu een ‘randomized control trial’ in meerdere ziekenhuizen, om te kijken of de bril inderdaad doet wat het Zuyderland ziekenhuis zegt. Ook zorgverzekeraars zijn betrokken.” En dat is winst, aldus Floris, want hij ervaart dat zorgverzekeraars, als het om innovaties gaat, vaak terughoudender zijn dan bijvoorbeeld ZIN.
Laat zien dat het werkt
Floris kwam op een netwerkbijeenkomst met Hans in gesprek. Hans weet nog precies wat hij Floris adviseerde: laat zien dat het werkt! “Want effectiviteit is het belangrijkste criterium om te bepalen of een innovatie ‘pakketwaardig’ is.” Hans legt uit dat ZIN ‘pakketbeheerder’ is. “In ons zorgstelsel betekent dat: letten op een rechtvaardige verdeling van het beschikbare geld. Want het basispakket is uiteindelijk een individuele schadeverzekering voor álle inwoners van Nederland.” Zorgaanbieders en verzekeraars bepalen of nieuwe behandelingen in het verzekerd pakket komen. Dat doen ze aan de hand van wettelijke criteria die door ZIN zijn opgesteld: de stand van wetenschap en praktijk. Het belangrijkste criterium is: effectiviteit. “Als we niet weten of het werkt, komt een innovatie niet in het pakket.” Om effectiviteit aan te tonen is wetenschappelijk onderzoek nodig dat goed uitgevoerd is.
Noodzakelijkheid, uitvoerbaarheid en billijkheid
Andere criteria voor ‘pakketwaardigheid’ zijn of de aandoening ernstig genoeg is om de behandeling uit publieke middelen te betalen, of de innovatie altijd ingezet kan worden, en of het niet gewoon uit eigen zak betaald kan worden. Hans: “Wij noemen dat ‘noodzakelijkheid’, ‘uitvoerbaarheid’ en ‘billijkheid’.” Hij geeft het voorbeeld van paracetamol. “Dat wordt veel gebruikt, maar kost haast niets. Het is dus ‘billijk’ dat mensen dat zelf betalen.” Overigens raadt Hans ontwikkelaars aan om zich nu niet blind te staren op de criteria voor pakketwaardigheid. “Vraag jezelf eerst af of je wel wil dat jouw innovatie verzekerde zorg wordt. Je kunt ook mikken op het aanvullende pakket of op zelf betalende gebruikers.”
Floris maakt zich over ‘hun’ BirthVR geen zorgen. “Ik kan me niet voorstellen dat deze VR-toepassing geen verzekerde zorg wordt. De app is straks in heel Nederland én in landen om ons heen beschikbaar.”