Ze duiken overal op: robots in de zorg. Eerst alleen in verpleeg- en verzorgingshuizen, maar tegenwoordig ook steeds vaker bij ouderen thuis. Kleine robots die het leven van onze ouderen weer een stuk aangenamer moeten maken. Ze worden in rap tempo en in allerlei soorten en maten op de markt gebracht. Het begon bij pratende huisdieren zoals zeehondje Paro en de aaibare robotkat Joy for All. Inmiddels bestaan er zorgrobots voor allerlei doeleinden. Het lijkt er steeds meer op dat ze de traditionele zorgverlener gaan vervangen. Bij Zorgzuster, bemiddelingsbureau voor thuiszorgmedewerkers, vragen ze zich af: Is dat wel mogelijk?
Hoe worden robots in de zorg ingezet?
De huidige zorgrobots zijn met name ontwikkeld om ouderen te helpen met specifieke taken of bezigheden. Een zelfstandige zorgrobot die overal ingezet kan worden bestaat niet, al is het niet uit te sluiten dat dit in de toekomst wel ontwikkeld wordt. Zorgrobots worden in zorginstellingen en bij mensen thuis vooral ingezet op sociaal gebied. Ze communiceren met eenzame ouderen, herinneren vergeetachtige ouderen aan hun medicatie of stellen dementerende ouderen vragen om hun geheugen te trainen.
Er zijn ook steeds meer zorgrobots die op fysiek gebied hulp bieden. Zo zijn er slimme rollators die mensen helpen uit hun stoel of bed te komen. Daarnaast zijn er robots die ouderen helpen met eten of ze aansporen tot bewegen. Het bekendste voorbeeld hiervan is Zora. Zora helpt zowel op sociaal als actief gebied en is razend populair onder ouderen!
Geen vervanging voor zorgverleners
Robots zijn nog lang niet ver genoeg ontwikkeld om een zorgverlener te vervangen. Zelfs al waren ze dat wel geweest, dan zijn er altijd nog de ethische bezwaren tegen het inzetten van robots in plaats van echte zorgverleners van vlees en bloed. Menselijk contact met een zelfstandige zorgverlener is altijd anders dan praten tegen een robot. Ook lijkt het met robots net alsof de maatschappij een eenvoudige en goedkopere oplossing zoekt tegen de ‘last’ die ouderen met zich meebrengen. De ouderen worden als het ware voor de gek gehouden met nep contact.
Robots ondersteunen de zorg
Het is daarom beter om robots ondersteunend in te zetten. Er wordt veel gepraat over het overnemen van de vervelende zaken, zoals de administratie, die niet direct met zorg te maken hebben. Maar ik vraag mij af wat hiervan dan écht het voordeel is. Er zijn namelijk al genoeg organisaties, zoals Zorgzuster, die dit probleem uit handen kunnen nemen van zorgverleners. Het is duidelijk dat zorgrobots een goede toevoeging zijn voor de zorg. Er moet alleen nog goed worden nagedacht over de inzet ervan. Zorgverleners vervangen gaat voorlopig niet gebeuren, maar als ondersteuning van zelfstandige zorgverleners is het een uitstekende optie!
Niki Bergmans schrijft blogs voor en namens Zorgzuster, bemiddelingsbureau voor zelfstandig ondernemers en uitzend- en detacheringsbureau in de thuiszorg.