Overslaan en naar de inhoud gaan

Oogbesturing computer als communicatie

Voor iemand die niet kan praten

Vrolijke jongeman in rolstoel gebruikt laptop met oogbesturing
Man in roelstoel zit voor een computer die oogbesturing heeft

Er zijn verschillende computers en apparaten waarmee je communiceert met je ogen. Door met je ogen te bewegen en knipperen, bestuur je het apparaat. Je kunt persoonlijke en interactieve communicatiekaarten samenstellen. Daarmee kun je letters, cijfers, volledige teksten, symbolen of andere plaatjes laten terugkomen. Soms zit deze oogbesturing al in het apparaat, soms kun je het laten inbouwen.

Informatie voor zorggebruikers

Als je niet kunt praten, kun je via oogbesturing toch met anderen communiceren. Je kunt zo aan anderen laten weten hoe je je voelt, en wat je wilt. Dit geeft je een stukje autonomie terug. 

Een voorbeeld van een tablet waarmee je communiceert met je ogen is de Tellus i5. Sommige apparaten hebben ook een touchscreen, luidsprekers en camera’s. Dit laatste is handig als je bijvoorbeeld wilt videobellen. 

Los apparaat aansluiten

Heb je een computer, laptop of tablet en wil je deze met je ogen besturen? Dat kan door een los apparaat erop aan te sluiten, een ‘oogbesturingsmodule’. Bijvoorbeeld de Tobii PCEye Plus Access of de Tobii PCEye Mini Access. Je sluit de module, het apparaatje, onder het beeldscherm van je pc, laptop of tablet aan. Daarna kan hij de functie van de muis en het toetsenbord volledig overnemen. Sommige apparaten hebben ook een ingebouwde microfoon. Zo kun je oogbesturing combineren met spraakherkenning. Op deze losse modules kun je ook je eigen communicatiekaarten maken wanneer je hiervoor de juiste software hebt geïnstalleerd.   

Voor meer voorbeelden kun je online zoeken naar oogbesturing. Of kijk op de websites van rdgKompagne, Quo Vadis en stichting Milo. Neem contact met hen op om meer te weten te komen over welk apparaat past bij jouw situatie. De eerste keer moet het apparaat ingesteld worden op jouw ogen. 

Vergoeding

De genoemde hulpmiddelen worden vergoed. Vraag het bij een ander product voor de zekerheid na bij je zorgverzekeraar. 

Praktische hulp

Heb je advies of hulp nodig bij het regelen van een zorginnovatie zoals deze? Ga dan naar onze pagina ‘Praktische Hulp’. Daar staan links die je hopelijk verder helpen.

Op de website van Quo Vadis staan handleidingen voor verschillende producten die je helpen bij het eerste gebruik.

Informatie voor zorgprofessionals

Als je cliënt niet kan praten, kan het soms lastig zijn om hem of haar te begrijpen en helpen. Met oogbesturing kan je via een apparaat met je cliënt communiceren. Je cliënt kan zo aangeven hoe hij of zij zich voelt, en wat diegene wil. Dit geeft je cliënt een stukje autonomie terug. Zo kun jij nog betere zorg leveren.

De Tellus i5 is een voorbeeld van een tablet waarmee je cliënt communiceert met de ogen. Er zijn ook apparaten die een camera, luidsprekers of touchscreen hebben. Handig als je cliënt bijvoorbeeld wilt videobellen. 

Los apparaat aansluiten

Je cliënt kan ook een bestaande computer, laptop of tablet met de ogen besturen. Hiervoor bestaan losse apparaten die je erop kunt aansluiten. Dit heet een ‘oogbesturingsmodule’. Voorbeelden zijn de Tobii PCEye Plus Access of de Tobii PCEye Mini Access. Dit apparaatje sluit je aan onder het beeldscherm van je pc, laptop of tablet. Daarna kan hij de functie van de muis en het toetsenbord volledig overnemen. Sommige apparaten hebben ook een ingebouwde microfoon. Zo kan je cliënt oogbesturing combineren met spraakherkenning. Op deze losse modules kun je ook communicatiekaarten voor je cliënt maken. Hiervoor moet je aparte software installeren.   

Zoek online naar oogbesturing voor meer voorbeelden. Of kijk op de websites van rdgKompagne, Quo Vadis en stichting Milo. Neem contact met hen op om meer te weten te komen over welk apparaat past bij de situatie van jouw cliënt. De eerste keer moet het apparaat ingesteld worden op de ogen van je cliënt. Deze instellingen kun je als persoonlijk profiel bewaren. Zo kunnen meerdere cliënten hetzelfde apparaat gebruiken. 

Praktische hulp

Wil je een zorginnovatie zoals deze implementeren in je zorginstelling? Voor praktische hulp daarbij, kijk op onze pagina 'Implementatie'.

Wil je een apparaat bestellen? Neem dan contact op met een van de adviseurs om samen te kijken welk apparaat het beste bij je cliënt past. Als je dit bijvoorbeeld bij rdgKompagne doet, dan stellen zij een offerte op voor het betreffende apparaat. Ook helpen zij bij het aanvragen van een vergoeding bij de zorgverzekeraar en zij helpen bij de installatie. 
 

Ervaringen

Over de Kojo krijgen we veel bijzondere verhalen terug. Die wordt ingezet bij ernstig beperkte cliënten die niet goed kunnen praten of bewegen. Als ze zich dan met oogbesturing toch ineens beter kunnen uitdrukken, is dat echt een hele verbetering.
Tanja Dekker van Eureka's innovatie-uitleenservice
Lees de blog over de innovatie-uitleenservice Eureka van zorgorganisatie ASVZ