De mogelijkheden van technologie gebruiken
Minister Helder vindt het ontzettend belangrijk dat de mogelijkheden van innovatie en technologie gezien en gebruikt worden. Dat mensen oplossingen leren gebruiken en ook echt gaan inzetten. Daarom is ze nu ambassadeur van Zorg van Nu. Ze noemt twee manieren om de stijgende zorgvraag het hoofd te bieden: “We moeten de zorgvraag naar beneden brengen – door minder vragen te beantwoorden met zorg – én de zorg anders vormgeven. Innovatie en technologie zijn daarin belangrijk.”
Zelfstandigheid en eigen regie
Technologie kan mensen meer zelfstandigheid, eigen regie en gemak geven. Daarnaast kan technologie de zorgmedewerker ontlasten. Minister Helder noemt het enorm positieve effect van leefcirkels en gps. “Verpleeghuizen waren gewend mensen met dementie binnen te houden, achter gesloten deuren. Dankzij technologie kunnen we deze mensen weer vrijheid geven, op een verantwoorde manier. En daar varen ze wel bij. Dan is technologie een echte gamechanger en die wordt nog onvoldoende ingezet.”
Innovatie begint met kijken wat nodig is
De mooiste innovaties vindt minister Helder die waarbij je denkt ‘waarom hebben we dit niet altijd zo gedaan?’. Logische, eenvoudige oplossingen die zorgmedewerkers en patiënten heel veel opleveren. Dat kunnen ook sociale of procesinnovaties zijn. Ze haalt het voorbeeld van het Deense reablement aan. “Wij nemen vaak aan dat ouderen die uit het ziekenhuis komen thuis zorg nodig hebben. In Denemarken niet. Daar oefenen ze met ouderen en kijken dan wat er daarna nog aan hulp nodig is. Dan blijkt dat veel minder te zijn en zijn deze ouderen ook blij weer zelf dingen te kunnen doen. In ongeveer de helft van de gevallen is die zorgvraag er níet. Innovatie begint met kijken wat mensen nodig hebben. Zo zie je dat het idee van goede zorg verandert met de inzet van nieuwe oplossingen. En dat is mooi!”
Gerust gevoel en veiligheid
De minister heeft nog veel meer voorbeelden van innovaties die zelfstandigheid, zekerheid en gemak opleveren. Zoals de medicijndispenser die cliënten het geruste gevoel geeft dat ze hun medicatie hebben ingenomen. Met de veiligheid dat de zorgmedewerker een signaal krijgt als de medicatie niet wordt ingenomen. Of nierpatiënten die ‘s nachts thuis gedialyseerd worden, in plaats van drie keer per week in het ziekenhuis. Of de lichtjes die automatisch aangaan als iemand ’s nachts uit bed stapt om even te plassen. “Als je slecht ter been bent, maakt dit je leven zoveel beter.” Er zijn nog te veel ouderen die vallen bij het zoeken naar de lichtschakelaar.
Persoonlijk contact blijft vooropstaan
Gevraagd naar welk bezwaar tegen technologie ze als eerste wil wegnemen, antwoordt minister Helder dat zorgmedewerkers niet bang hoeven te zijn dat technologie hun werk overneemt. “Warm, persoonlijk contact blijft vooropstaan en er is altijd genoeg werk. Technologie kan hier goed bij ondersteunen.” Ook de angst dat de nieuwe collega een robot is, is volgens minister Helder ongegrond. “Maar als je collega een niet vervulbare vacature is, dan ga je anders naar slim werken kijken.”
“Maar als je collega een niet vervulbare vacature is, dan
ga je anders naar slim werken kijken.”
Technologie moet intuïtief zijn
Hoe makkelijk mensen techniek omarmen, heeft volgens minister Helder ook te maken met nieuwsgierigheid. “Het wíllen weten hoe dingen werken. De een heeft dat meer dan de ander.” Leeftijd speelt volgens haar minder een rol. Ze kent genoeg ouderen die moeiteloos technologie gebruiken, zeker wanneer die makkelijk te bedienen is of spraak gestuurd. Ontwikkelaars kunnen de minder nieuwsgierigen onder ons overigens wel helpen, aldus de minister. “Technologie moet intuïtief zijn en makkelijk te gebruiken. Daarnaast moeten we inzetten op hulp voor mensen die het toch ingewikkeld vinden. Denk aan ondersteuning in de bibliotheek via cursussen of persoonlijke hulp.”
Neem de ruimte om te proberen
Maar innoveren is óók een kwestie van proberen en niet opgeven, vervolgt minister Helder. “Op werkbezoek hoor ik nog te vaak dat de wifi stoort of de batterij niet werkt. Iedereen moppert als dingen niet werken. Mijn advies is: laat je niet te snel ontmoedigen. Mopper een uurtje en pak door! Neem nieuwe wifi, geef het een kans.” En, tweede tip van de minister: vertrouw op de ervaring van anderen. “Als een innovatie elders al bewezen is, mag je aannemen dat het werkt. En kun je het dus gebruiken. Zo kunnen we de inzet van technologie echt versnellen.”
“Als een innovatie elders al bewezen is, mag je aannemen dat het werkt. En kun je het dus gebruiken. Zo kunnen we de inzet van technologie echt versnellen.”
De goede voorbeelden kennen
“Ik ben ambassadeur van Zorg van Nu omdat ik wil dat mensen de goede voorbeelden kennen”, sluit minister Helder af. “Zodat zorgmedewerkers denken ‘hé, dat kan mij helpen’. En zodat patiënten en cliënten ook anders gaan kijken. Niet bang zijn dat er geen zorgmedewerker meer langskomt, maar zien dat je met technologie je eigen leven kunt blijven leiden, weer meer sociale contacten ervaart of er weer op uit durft te gaan. “Want wat ik iedereen gun – of je nu een chronische aandoening hebt of ouder wordt - is dat je je leven kunt leiden zonder voortdurende inbreuk op je dagindeling.”